Dikkat_eksikliği_ve_hiperaktivite_bozukluğu_hakkında_doğru_bilinen_yanlışlar_adana
İÇERİK ÖZETİ
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu oldukça yaygın görülen bir sorun olmasına rağmen aileler bu konuda oldukça yetersiz ve bilinçsiz. Ailelerin bu bilinçsizliği de çocukların doğru gelişimini engelliyor. Ben Uzman Psikolojik Danışman Mehmet Ulubey bu yazım ile 10 yıllık çalışma hayatım boyunca karşılaştığım aileler tarafından Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Hakkında Bilinen Yanlışlar ve bu yanlışların doğrularını derledim.
Unutmayın dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hakkındaki şehir efsanelerini yıkmak, onları bilmekle başlar…
İlaç anne-babalar rahat nefes alsın, çocuk mum gibi olsun, öğretmenler uğraşmak zorunda kalmasın diye veriliyor.
Doğru 1:
İlaç çocuğun akademik, sosyal ve bireysel gelişiminde potansiyelini ortaya çıkarabilmesi, dikkatini toplayabilmesi ve devam ettirebilmesi, uyumunu bozan dürtüselliğini azaltması ve ileriye dönük risklerin azaltılması için gereklidir. Tedavisiz kalanlarda ileriye dönük riskler şunlardır: dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip çocuklar; depresyon, kaygı bozukluğu, öfke kontrol problemleri, başarısızlık, sosyal uyumsuzluk, bir işte uzun süre devam edemeyip sık iş değiştirme, boşanma, sigara-alkol-madde bağımlılığı, suç sayılan davranışlara yönelme, trafik kazası benzeri büyük çapta bedensel yaralanma gibi bir çok açıdan sağlıklı yaşıtlarına göre artmış risk altındadırlar. Tedavi alan çocuklarda bu riskler azalmaktadır.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisi dikkat artırıcı egzersizlerle yapılabilir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisi bütüncül yaklaşımı gerektirir. Etkinliği en yüksek olan tedavi: Doktorun uygun gördüğü ilaçla birlikte haftada 3-4 gün yapılan egzersizdir. Hastanın ve ailesinin hastalık konusunda eğitimi ve baş etme becerilerinin öğretilmesi tedavinin bir parçasıdır.
Çocuğu şımarttık, o yüzden Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu oldu.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu nörogelişimsel bir bozukluktur, genetik yatkınlık söz konusudur. Yanlış ebeveyn tutumları sorunların artmasına sebep olabilir; ama Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunu meydana getirmez. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip bir çocuk aklından geçeni karşısındakine düşünmeden söylüyor, sınıfta parmak kaldırmadan konuşuyor, toplum içinde uygunsuz tavır sergiliyorsa bu “nasıl davranması gerektiği” ona öğretilmediği için değildir. Sorun aslında beyin kaynaklıdır, veril(e)memiş disiplinden dolayı değil. İnanılanın tam aksine sıkı anne-babalık Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtilerini daha da kötüleştirir. Zira böyle bir anne-babalıkta kontrol edemediği durumlar için çocuğun cezalandırılması bile söz konusu olabilir.
“Yapılan araştırmalar gereksiz ilaç kullanan bu çocukların, ileride suça, şiddete eğilimli olduğunu, hatta alkol bağımlılığına yatkın olduğunu gösteriyor.”
Tam tersine! Tedavi edilmeyen Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip bir kişinin bağımlılık ve suç sorunu yaşaması daha olasıdır. Uygun tedaviler bu riski azaltır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısını karşılayıp uygun tedavinin yapılmadığı gençlerde ileri ki yaşlarda her türlü bağımlılık riskinde (sigara,alkol,madde,internet) artış oluyor.
Öğretmen istedi, çocuğuma test yaptılar, dikkat eksikliği çıktı.
Öğretmenlerin ve ailelerin şikayetçi oldukları her çocuğa Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı konulmaz. Aileden alınan öykü ve klinik muayene ile çocuk ve ergen psikiyatrist tarafından konulur. Tanı koydurucu bir test yoktur; ama bazı testlerle desteklenir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar zekidir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile zeka arasında bir ilişki yoktur. Her zeka düzeyinde DEHB olabilir.
Benim çocuğum çok sakin, Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuolamaz.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun dikkat eksikliği baskın alt tipinde çocuk aşırı hareketli olmayabilir; hatta çok yavaş bile olabilir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ilaçlarının tehlikeli yan etkileri vardır.
Baş ağrısı, iştah kaybı, uykusuzluk gibi yan etkileri olmalarına rağmen DEHB ilaçlarının büyüme geriliği, beyin alterasyonu gibi yan etkileri olduğunu ortaya koyan hiçbir araştırma sonucu bulunmamaktadır. İlaç kullanımı ile ilgili hatırlamanız gereken, ilacın kullanıldığı sürece olumlu etkilerinin görüldüğüdür. İlacı kestiğiniz anda belirtiler devam edecektir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu kişinin hayatını olumsuz etkilemez.
Hiç ya da uygun bir şekilde tedavi edilmemiş Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtileri aile hayatı, eğitim, iş hayatı, sosyal ilişkiler, uyum sağlama gibi konuları ciddi bir şekilde olumsuz yönde etkilemektedir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip kişiler bir konuya yoğunlaşmak ya da bir görevi tamamlamak istemezler.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu için bunun istemekle bir ilgisi yoktur. Tamamen yapabilmekle ilgilidir. Yapmak istemedikleri için değil, yapamadıkları için bir projeyi tamamlayamazlar ya da eve dönerken markete uğramak istemedikleri için değil bunu unuttukları için markete uğrayamazlar.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip kişiler davranışlarının sonuçlarını önemsemezler.
Önemsememek değil, nasıl davranacağını bilememektir asıl sorun. Bir şekilde davranmaları gerektiğinin bilincindedirler ama nasıl davranmaları gerektiğini bir türlü akıllarında tutamazlar.
Çok fazla TV seyretmek Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna neden olur.
TV seyretmek, bilgisayar oyunu oynamak gibi ekran önünde geçirilen süre giderek artıyor. Ekran önünde geçirilen süre hareketsizlik, kötü beslenme ve obeziteyi de beraberinde getiriyor. Bazı araştırmalar TV seyretme ve Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu arasında bir ilişki olduğunu gösterse de TV seyretmenin tek başına Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna neden olduğunu destekleyen veriler henüz mevcut değil. Dikkat eksikliği olan çocukların farklı aktiviteler yerine daha uzun süre TV seyretmeye yoğunlaşabildiğini gösteren sonuçlar var. Başka bir değişle TV seyretmenin dikkat eksikliğine neden olmasından çok, dikkat eksikliği TV seyretmeye neden olabiliyor. Ama bu kesinlikle ekran süresi kısıtlanmamalı, serbest olmalı demek değil.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip kişiler aptal veya tembeldir. Hiç bir şeyi başaramazlar!
Son dönemde yapılan araştırmalar Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip kişilerin ortalamanın üzerinde bir zekaya sahip olduğunu göstermektedir. Kesinlikle tembel değildirler. Mozart, EmilyDickinson, Benjamin Franklin, Abraham Lincoln, George Bernard Shaw, JustinTimberlake, Albert Eisntein, Salvador Dali gibi ünlülerin Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu oldukları düşünülmektedir. Bill Gates, Sir Richard Branson, Walt Disney gibi birçok başarılı iş adamının da Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olduğu bilinmektedir.
Çok şeker yiyen çocuk Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olur.
Araştırmalar şekerin Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu neden olduğunu desteklememektedir. Elbette şeker ya da şekerli gıdalar bir anda enerji verdikleri için bir Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtisi olan hiperaktiviteyi tetikleyebiliyorlar.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu başka hiçbir durum ile bağlantılı değildir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi koyulan çocuklarda Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna eşlik eden bazı durumlar söz konusu olabilir.
Gereksiz yere Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi koyuluyor.
Son dönemde Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi koyulan çocukların sayısının artışı doktorların, öğretmenlerin, anne-babaların sıradan enerjik çocuklara bile Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi koyduğu şüphesini yarattı. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhislerinin son dönemde artmasının sebeplerinin başında Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun giderek daha çok bilinmesi ve anlaşılması geliyor. Önceleri farkına varılmayan belirtiler artık dikkate alınıyor. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun sadece çocuklukta görülmediği artık biliniyor. Ayrıca doktorlar kız çocuklarının da Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olabileceğinin bilincindeler. Elbette bu, Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi koyulan çocukların bir kısmı için, farklı rahatsızlıklarda da olduğu gibi, yanlış teşhis koyulmuş olabileceği gerçeğini değiştirmez. Ama Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu konusunda bilinçlenmenin teşhis sayısında bir artışı da beraberinde getirdiği de muhakkak.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sadece çocuklarda görülür.
Çocukken Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi koyulanların %70’inin semptomları ergenlik dönemine, % 50’sinin ise de yetişkinlik dönemine taşıdığı görülmektedir. Yetişkinler arasında Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olanların yüzdesi düşük olarak tahmin edilmektedir. Ancak bunun nedeni Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip yetişkinlerin birçoğunda Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi koyulmamış ve kişinin bu semptomlarla yaşamayı öğrenmiş olmasıdır. Farkında olmadıkları ve tedavi görmedikleri için Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, yetişkinlerde depresyon, madde bağımlılığı, kariyer sorunları, yasal ve finansal problemler, sorunlu ilişkilere neden olmaktadır.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu bir irade sorunudur.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu esas olarak beynin yönetici işlevlerindeki kimyasal bir sorundur.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sorunu, hiperaktif olmak veya birileri konuşurken onları dinlememek şeklinde kendini gösteren basit bir problemdir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sorunu; odaklanma, planlama, motivasyon, duygusal değişim, hafıza ve beynin yönetim sisteminin diğer işlevlerini kapsayan karmaşık bir rahatsızlıktır.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sendromu basit bir davranış sorunudur.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip kişilerin çoğunda, çok az davranış problemi vardır. Kronik dikkatsizlik sorunları, Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip kişilerin öğrenme ve ilişki kurmaları üzerinde çok daha şiddetli ve daha uzun süren sorunlara neden olur.
Çocuğum ders başında 5 dakika oturamaz iken nasıl olur da bilgisayar ve televizyon başında saatlerce gözünü kırpmadan oturabiliyor.
İnternet, televizyon gibi çocuğunuzun ilgisini çeken sevdiği, keyif aldığı durumlarda çocuk pür dikkat olabilir. Dikkat eksikliğinde ki asıl problem; sorumluluk alması gereken ödev, proje vb etkinliklerde konuya odaklanıp işe başlamasında, sürdürebilmesinde ve uyaranlar karşısında dikkati dağıldığında hızlıca tekrar o konuya odaklanmasında sorun vardır.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinde kullanılan ilaçlar bağımlılık yapar.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinde kullanılan ilaçlar bağımlılık yapmazlar. Bedensel olarak kalıcı yan etkileri yoktur. Aileler doktor kontrolünde bu ilaçları güvenle kullanabilirler. Hatta Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda ilaç tedavisi ileride oluşabilecek alkol ve madde bağımlılığını önlediğine dair birçok çalışma mevcuttur. İlaçların bir kısmı akademik performansta da artışa neden olduklarından gereksiz yere ve yüksek dozlarda kullanılmasını önlemek amacıyla özel reçeteler (kırmızı reçete) ile satılır. Böyle satılması ilacın tehlikeli olduğu anlamına gelmez.
Her ilaç ilk kullanıldığında bazı istenmeyen yan etkiler oluşturabilir. Böyle bir durumda ilacı kesmeden önce mutlaka hekiminize danışmalı ve hekim gerekli görürse ilacı kesmelisiniz. Tedavide farklı ilaç alternatifler gündeme gelebilir.
Eskiden Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu mu vardı?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu modern çağın hastalığı değildir. İlk kez bilimsel anlamda 100 yıl önce tanımlanmıştır. Tıbbi hastalıklar içinde hakkında en fazla araştırılmış ve tanısal geçerliliği en yüksek bozukluklardan biridir. Son dönemlerde hastalık hakkında toplumun aydınlatılması ve bilinçlendirilmesi artığı ve bu konuda uzman hekimlere ulaşım kolaylaştığı için hastalığın bilinirliğinde ve hekime başvurularda artış gözlenmiştir.
Çocuktur yapar zamanla geçer.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuğun davranışlarını normal kabul ederek “çocuktur yapar, zamanla düzelir” demek çocuğa ve topluma haksızlıktır. Tedavi edilmeyen Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olgularında başta akademik başarısızlık olmak üzere, ileri ki yaşamlarında ağır davranış bozuklukları gelişme riski yüksektir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu görülmesi için hiperaktif olmanız gerekir.
Bu yanlış inanç Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hakkında birçok karışıklığa neden olmuştur. Bu durumun ismi “Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite” olmasına rağmen, yanlış anlaşılmalara neden olmaktadır. Aslında üç tür Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu vardır: Hiperaktivite atılganlığın baskın olduğu tür, Dikkatsizliğin baskın olduğu tür ve bunların kombinasyonu olan tür. Dikkatsizliğin baskın olduğu tür hiçbir şekilde hiperaktivite belirtilerini ihtiva etmez. Bundan dolayı sadece Dikkat Eksikliği olarak adlandırılır. Kendisinde dikkat eksikliği bulunan bir birey gündüz rüya görür, dikkati dağılır, düzensizdir ve unutkandır. Dikkatsizliğin baskın olduğu türde rahatsızlığı bulunan bireyler etrafa daha az zarar verirler. Bu yüzden de gözden kaçarlar. Buna karşın daha az stresli değildirler. Çocukluğunda hiperaktivite belirtileri taşıyan ama daha sonra bu belirtileri büyük oranda kaybolmuş bireylere değinmek de çok önemlidir. Hiperaktivitenin yerini tez canlılık almıştır.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gerçek bir rahatsızlık değildir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, Türkiye ve birçok ülkede ilgili tıp, psikoloji ve eğitim kurumları tarafından bir medikal bozukluk olarak kabul edilmiştir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, sorunlu beyin kimyasının kişinin yönetici işlev becerilerinde zorluklar yaşamasına neden olduğu nörobiyolojik bir bozukluktur. Yapılan araştırmalar, beynin kontrol merkezinden sorumlu bölümün Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan kişilerde uyku sırasındaki beyin işlevleri ile aynı seviyede, düşük fizyolojik aktivite ürettiği yönünde veriler ortaya koymuştur. İşte bu yüzden Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip olanlar günlük hayatlarında karşılaştıkları konularla baş etme konusunda zorlanırlar. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, bir tembellik, inat ya da önemsememe değildir. Dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik olarak kendini göstermektedir.
Unutmayın, Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu dünyanın sonu değil, çözümü olan bir problemdir!
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisi Adana’da Uzman Psikolojik Danışman/Psikoterapist Mehmet Ulubey tarafından ilaçsız yöntemlerle çözüme kavuşturulmaktadır. Uzman Psikolojik Danışman/Psikoterapist Mehmet Ulubey’e kendini teslim eden tüm bireyler büyük oranda iyileşme göstermiştir.
Ayrıntılı bilgi ve randevu için Uzman Psikolojik Danışman Mehmet Ulubey’den bilgi alınız. Adana’da Adana Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tedavisi için arayınız.
