Aşırı Cinsel İstek (Hiperseksüalite) Nedir?

Cinsel bağımlılık veya hiperseksüalite, sıklıkla gündelik veya yakın olmayan seksin takıntılı arayışı ile birlikte pornografi, zorla yapılan mastürbasyon, en az altı aylık bir süre boyunca romantik yoğunluk ve nesnelleştirilmiş partner seksini de içeren, cinsel fanteziyle ilgili işlevsiz bir meşguliyet olarak tanımlanır. Tanım gereği, yetişkinlerin bu takıntılı düşünce ve davranış biçimi şunlara rağmen devam edecektir:

• Sorunlu cinsel davranışları kendi kendine düzeltmek için yapılan girişimler
• Kendine ve başkalarına cinsel davranış değişikliğine yönelik verilen sözler
• Yaşam ve ilişki istikrarı, duygusal ve fiziksel sağlık sorunları veya kariyer ve yasal sorunlar ile doğrudan ilişkili önemli olumsuz yaşam sonuçları

Cinsel bağımlılık, kumar oynamaya, aşırı yemeye veya zorunlu harcamalara benzer bir süreç bağımlılığı (uyuşturucu ve alkol gibi madde bağımlılıklarının aksine) olarak kabul edilebilir. Bu nedenle, cinsel bağımlılar tipik olarak seks ve romantizm (süreç) peşinde koşarak, cinsel eylemin kendisinden çok daha fazla zaman harcarlar. Yoğun cinsel fantezi yaşamları ve ritüelistik davranışları tarafından üretilen nörokimyasal ve dissosiyatif yüksekliğe bağımlıdırlar. Bu onların bağımlılığıdır.

Cinsel Bağımlılık (Hiperseksüalite) Ne Değildir?

Cinsel bağımlılık teşhisi, bir birey fetişist veya parafillik cinsel uyarılma modellerine girerse (örneğin, BDSM, çapraz giyinme), bu davranışlar kişinin cinsel sırları saklamasına veya utanç, sıkıntı veya “dışlama” hissetmesine yol açsa bile, mutlak olarak yapılmaz. Cinsel bağımlılık, bireyin neyi veya kimi uyandırıcı bulduğuyla değil, daha çok, stresi dengelemek ve duygusal tetikleyicileri yönetmek için kullanılan kendini ve diğer nesneleştirilmiş, tekrarlayan cinsel davranış kalıplarıyla tanımlanır.

Basit bir ifadeyle, çoğu insan, kötü bir gün geçirirken “daha iyi hissetmek” için cinsel uyarılmayı tutarlı bir şekilde kullanmaz. Sağlıklı insanlar üzüldüklerinde destek almak için arkadaşlarına ulaşır ve diğerleriyle yakınlaşır ve ayrıca cinsel bağımlılardan daha fazla kendini yatıştırma ve duygusal strese tahammül etme becerisi gösterir.

Ayırıcı Tanı ve Ek Tanı

Cinsel bağımlılık, yoğun şekilde uyarıcı cinsel fantezi ve davranışın kötüye kullanılması yoluyla ruh halini düzenlemeye ve strese tahammül etmeye yönelik uyarlamalı bir girişim olarak görülebilir. Cinsel bağımlılığın, doğuştan gelen kişilik, karakter veya duygusal düzenleme eksikliklerine yanı sıra erken bağlanma bozuklukları, istismar ve travmaya tepki olarak işlevsiz bir yetişkin tepkisi olduğuna inanılmaktadır.

Cinsel bağımlılığın teşhisinin konulabilmesi için, profesyonellerin önce uyuşturucu kullanımının yanı sıra hiperseksüaliteyi de bir semptom olarak içeren başlıca akıl sağlığı bozukluklarını elemesi gerekir. Bunların örnekleri arasında bipolar bozukluk, obsesif-kompulsif bozukluk ve yetişkin dikkat eksikliği bozukluğu yer alır ve bunların tümü potansiyel bir semptom olarak hiperseksüel veya dürtüsel cinsel davranışa sahiptir. Bazı bireylerde hem büyük bir zihinsel bozukluk hem de cinsel bağımlılık olabilir ve bunların her ikisine de değinilmesi gerekir, tıpkı bir kişinin hem alkolik hem de bipolar olabileceği gibi.

“Cinsel Sorunlar ve Psikolojik Nedenleri” adlı yazıyı okumak için tıklayınız.

Neden Tedavi Aranmalı?

Birçok seks bağımlısı, ancak sağlıkları, kariyerleri, mali durumları ve ilişkileri üzerinde önemli sonuçlara maruz kaldıktan sonra cinsel bağımlılık tedavisi arar. Çoğu erkek, başlangıçta rahatlamak için cinsel bağımlılık tedavisi aradıklarını ve devam eden ilişki, yasal veya kişilerarası krizler veya bir eş veya partner tarafından boşanma veya terk edilme tehditleri gibi ilgili olumsuz yaşam sonuçlarına yardım etmek için aradıklarını bildirmiştir. İş kaybı ve tutuklanma gibi cinsel davranışla ilgili açık olumsuz sonuçlar da bireyleri tedavi aramaya sevk eder.

“Cinsel Terapi ve Faydaları” adlı yazıyı okumak için tıklayınız.

Teşhis

Klinik literatürde henüz tam olarak meşru bir akıl sağlığı bozukluğu olarak kabul edilmemiş olsa da (araştırma çalışmasının eksikliğinden dolayı) cinsel bağımlılık ve aşırı cinsellik yine de halkın bilincinde meşru bir nöropsikobiyolojik bozukluk olarak tanımlanmaktadır. Bu bozuklukla ilgili bilinçteki bu yavaş değişim, büyük ölçüde teknoloji kaynaklı cinsel sorunların artması, uluslararası cinsel iyileşme 12 aşamalı grupların büyümesi, gelişen araştırma çalışması verilerinin yanı sıra sürekli olarak referans gösterilen “seks bağımlılığı” teriminden kaynaklanmaktadır. ABD’nin belli başlı siyasi, eğlence ve spor figürlerinin yüksek oranda duyurulan sorunlu cinsel davranışlarıyla da alakalıdır.